Werk maken van Vlas: terug in de regio

‘Vier jaar geleden ben ik begonnen met het verbouwen van vlas. Het is een oud gewas, en ik kan zeggen dat het tot nu toe goed slaagt om het hier te verbouwen.’ Waar Pyt in 2020 begon met een half hectare vlas, wordt er in Noord-Friesland en Noord-Groningen dit jaar inmiddels op 65 hectare vlas verbouwd. Vlas is een gewas dat eeuwen langs de Waddenkust is verbouwd, naast wol was het de belangrijkste grondstof voor textiel. Door de komst van het goedkopere katoen en synthetisch textiel is het geheel uit onze regio verdwenen. Met het project ‘Werk maken van vlas’ (onderdeel van het programma Wad van Waarde) willen de projectpartners (House of Design, Agrarisch Collectief Waadrâne, Van de Bilt Zaden en Vlas b.v., ROC Firda, NHL-Stenden, Ecoras, Vanhulley, TCNN, Enschede Textielstad, Biosintrum, Idema Projectstoffeerders) vlas terugbrengen in Noordoost-Fryslân. Hiervoor hebben zij eerder een subsidie vanuit de Versnellingsagenda voor de regio ontvangen.

Kansen voor eerlijke concurrentie
Van de vlasplant wordt het meest duurzame textiel gemaakt: linnen. De verwerking van vlas tot linnen gebeurt nu onder andere in Zeeland en Noord-Frankrijk. ‘Het telen slaagt goed, maar het is nu zaak om door te zetten en ook de verwerking meer terug te krijgen naar Nederland. En daar is hulp bij nodig.’ Een goed verdienmodel realiseren is nog lastig vertelt Pyt: ‘Linnen heeft een duur imago. Doordat we gewend zijn aan prijzen van kleding van katoen en synthetisch textiel dat in lage loonlanden wordt gemaakt, kan je daar niet makkelijk tegenop. Het zou mooi zijn als we het regionale product bij de consument onder de aandacht kunnen brengen zodat dit meer gewaardeerd gaat worden. De gemiddelde consument koopt veel kledingstukken per jaar, maar wij vinden het niet meer van deze tijd om goedkoop kleding te kopen van ver over de grens. We willen naar eerlijke concurrentie en zien zeker kansen omdat linnen oersterk is en lang meegaat.’

Onderwijs betrekken
Om hierop door te kunnen gaan is er onlangs een nieuwe aanvraag gedaan bij de Versnellingsagenda. Het is de bedoeling om in deze vervolgstap het onderwijs meer op te zoeken en samen te werken met onderwijzers en studenten. Eileen Blackmore van House of Design: Vlas zien we als interessante aanvulling als wisselteelt voor de boeren ten behoeve van de biodiversiteit én als welkome ‘nieuwe’ grondstof. ‘We betrekken het onderwijs bij elke stap zodat we de jonge vaklieden die we zo nodig hebben, opleiden en inspireren. Daarvoor hebben we het keuzedeel ‘Van vlas tot lap’ ontwikkeld voor Firda en NHL-Stenden waar studenten alle stappen van de mode meemaken, van het zaadje bij Pyt in het land tot en met het kledingstuk zelf zodat ze de echte waarde van een kledingstuk leren kennen.’

Kijk voor meer activiteiten met en over vlas op www.vlasroute.nl

Goed idee? Fjildlab helpt graag
Vanuit Fjildlab ondersteunen we graag projecten als Werk maken van Vlas om landbouw gerelateerde vraagstukken aan te pakken die leiden tot verdienmodellen waar de agrarische sector mee verder kan. Wil je binnen jouw bedrijf een stap maken en een goed idee in de praktijk testen, dan helpen wij je vanuit Fjildlab graag. We kunnen je in contact brengen met samenwerkingspartners of onderzoekers of helpen om het plan uit te werken tot een subsidieaanvraag bij de Versnellingsagenda. Kijk voor mogelijkheden op www.fjildlab.nl