Kruiden tussen de coulissen: Resultaat eerste metingen kruidenrijk grasland in elzensingels en houtwallen

In het project “Kruiden tussen de Coulissen” onderzoekt vereniging Noardlike Fryske Wâlden samen met diverse partners de impact van kruidenrijk grasland op de boven- en ondergrondse biodiversiteit tussen singels en wallen. Er wordt gekeken naar de effecten op het leven in de singels en wallen, en andersom. In mei 2024 zijn de eerste metingen van het tweede onderzoeksjaar gestart, met een focus op insecten in het kruidenrijke grasland van het coulisselandschap. Steeds meer boeren zaaien kruidenrijke mengsels in vanwege de voordelen voor koeiengezondheid, droogtebestendigheid en bemestingskosten. Maar draagt dit ook bij aan de biodiversiteit?

In het onderzoek vergelijken we ingezaaid kruidenrijk grasland met half natuurlijk (extensief) grasland en gangbaar productiegrasland. In het eerste onderzoeksjaar bleek dat de ingezaaide kruiden mogelijk meer nectar konden produceren dan gangbaar grasland, maar dat ze dat maar kort deden omdat ze weinig kans kregen om te bloeien. De voederwaarde van het kruidenrijk grasland snel daalt als kruiden tot bloei komen. Het half-natuurlijke grasland produceerde vooral vroeg in het jaar de meeste nectar.

De bovengrondse insectendiversiteit werd gemeten aan insectenfamilies, gevangen met plakvallen. Bodem oppervlakte bewonende insecten werden gemeten met potvallen. Er was veel verschil in de gemeenschap van de insectenfamilies op het grasland en in de boomwallen. De gemeenschap van insectenfamilies van ingezaaid kruidenrijk grasland lag tussen gangbaar en extensief grasland in.

Ingezaaid kruidenrijke situaties scoorden hoog in zweefvliegen diversiteit op plakvallen, in insectendiversiteit gevangen in potvallen, in aantallen insecten op plakvallen en aantallen loopkevers in potvallen. Extensief grasland scoorde hoog in insectendiversiteit op plakvallen, in Loopkever diversiteit in potvallen en aantallen spinnen in potvallen. Deze tussenstand suggereert dat ingezaaid kruidenrijk grasland sommige insectengroepen kan ondersteunen.

Voor de ondergrondse diversiteit in wormen leek het erop dat in ingezaaid kruidenrijk en gangbaar grasland een groter aandeel rode wormen voorkomt dan in half natuurlijk grasland. Dat is goed voor de bodemkwaliteit want rode wormen graven verticale gangen. Die zijn belangrijk voor de beluchting en het watervasthoudend vermogen van de bodem.

Een verrassing was dat in singels en wallen die aan het kruidenrijk grasland grenzen, meer poep van rupsen werd opgevangen dan  in singels en wallen langs gangbaar grasland. De rupsen zijn belangrijk voedsel voor zangvogels die in de boomwallen  broeden. Ook deze voorlopige tussenstand suggereert dat ingezaaid kruidenrijk grasland toegevoegde waarde heeft voor lokale insectenstand. We zien vooruit naar de metingen van het nieuwe jaar om te zien of deze patronen bestendig zijn.

Het interview met onderzoeker Ernst Oosterveld en deelnemer Bart Henstra lees je hier

Dit project wordt mede gefinancierd vanuit de Versnellingsagenda.