Ik Wol Wol: op weg naar kwaliteitskeurmerk

In het Friese Easternijtsjerk (Oosternijkerk) bevindt zich de wolspinnerij Wad’n Wolletje van Tineke van der Zweep. Dit is de plek waar schapenwol weer een tweede leven krijgt. Bijzonder aan de wol is dat het een echt streekproduct is. Met een subsidie vanuit de Versnellingsagenda wordt er momenteel onderzoek gedaan naar de kwaliteit van de schapenwol. Tineke: ‘het doel hiervan is een kwaliteitskeurmerk voor onze wol te krijgen. We willen dat wol weer gewaardeerd wordt en dat de boer daar een eerlijke prijs voor kan krijgen.’

Het spinnenwiel is een mechaniek om van wol draad te spinnen. Tineke was er al een poos hobbymatig mee bezig, maar zo’n zes jaar geleden ging ze er helemaal voor. ‘Via familie wist ik dat er in Roemenië een machine te koop stond, deze heb ik gekocht en binnen vijf maanden was alles geregeld voor de wolspinnerij.’  Zo rond de jaren ‘80 van de vorige eeuw verdwenen in Nederland de laatste wolspinnerijen. Zonde vindt Tineke: ‘De kennis is daarmee verloren gegaan, dat moet weer terugkomen. Met goede kwaliteit wol en de juiste kennis om te spinnen kan je er prachtige, bruikbare producten van maken zoals dekens, mutsen en beenwarmers. Binnen drie seconden voel je de warmte al op je huid.’’ De wol wordt op een ambachtelijk en ouderwetse manier gemaakt. Bij het kleuren van de wol laat Tineke zich inspireren door de schelpen die ze op de Wadden vindt. ‘Hiermee is de wol heel natuurlijk en streekgebonden. Ik merk dat mensen niet alleen het product mooi vinden, maar ook het verhaal erachter.’

Kwaliteit onderzoeken
Jaarlijks brengen schapen in Nederland zo’n twee miljoen kilo wol op. Een groot deel hiervan komt uit Fryslân. En daar gebeurt in de regio nu helemaal niets mee. Tineke wil de wol redden en lokaal benutten. Wanneer voorzitter van Agrarisch Collectief Waadrâne Hans Kroodsma langskomt en vertelt over de mogelijkheden voor subsidie via de Versnellingsagenda, is Tineke enthousiast. Er wordt een onderzoek op touw gezet. Met als doel het regionaal product, wol uit het waddengebied, te herintroduceren. Op dit moment is er een samenwerking met vijf schapenhouders en verschillende veeartsen en universiteiten. De betrokken schapenhouderijen bevinden zich binnen tien kilometer van de spinnerij en er zit één op Schiermonnikoog. Ze zijn divers: biologisch en gangbaar, op kleigrond en op zandgrond, scheren voor het lammeren en erna. In het onderzoek wordt bijgehouden wat het effect op de wol is en hoe de kwaliteit tot stand komt. Er zijn veel factoren die invloed hebben, zo wordt ook gekeken naar de gezondheid van het schaap. Tineke: ‘Momenteel loopt er een bloedonderzoek bij de schapen om te kijken naar mineralen. Alles wordt vastgelegd in rapporten om een bruikbaar product met kwaliteitskeurmerk te kunnen ontwikkelen.’

Goed idee? Fjildlab helpt graag
Vanuit Fjildlab ondersteunen we graag projecten als Ik Wol Wol om landbouw gerelateerde vraagstukken aan te pakken die leiden tot verdienmodellen waar de agrarische sector mee verder kan. Wil je binnen jouw bedrijf een stap maken en een goed idee in de praktijk testen, dan helpen wij je vanuit Fjildlab graag. We kunnen je in contact brengen met samenwerkingspartners of onderzoekers of helpen om het plan uit te werken tot een subsidieaanvraag bij de Versnellingsagenda. Kijk voor mogelijkheden op www.fjildlab.nl

Lees hier meer over het project