De stikstofuitstoot in de agrarische sector is in de afgelopen decennia al fors gedaald. De agrarische sector, met de veehouderij voorop, kan met het Fjildlab Noordoost-Fryslân laten zien dat het nog beter kan en dat een vermindering van de veestapel en de uitkoop van boeren bij natuurgebieden niet nodig is voor de verdere ontwikkeling van een duurzame landbouwsector. De regio Noordoost-Fryslân heeft onlangs een stevige impuls gekregen voor onder andere het Fjildlab met de investering vanuit het Rijk van 9 miljoen met de Regio Deal Noordoost-Friesland. Een bedrag van 11 miljoen ligt nog op de plank. Binnen het Fjildlab zijn inmiddels 90 projectideeën voor het versterken van de circulaire economie en een duurzame landbouwsector verzameld. De eerste projecten starten dit najaar.
Durk Durksz, projectleider Fjildlab: “It Fjildlab is no yn de heechste fersnelling! Tegearre mei de agraryske ûndernimmers, ûnderwiis, oerheid en ynwenners fan Noardeast Fryslân wurkje wy oan duorsume, sirkulaire en takomstrjochte lânbou. Sa kin de boer sels de leie wer yn hannen nimme! Samen met de regio pakken we de uitdagingen op en gaan we aan de slag!”.
Fjildlab Noordoost-Fryslân
Binnen het Fjildlab: hét veldlaboratorium voor het versterken van de circulaire economie en een duurzame landbouwsector in Noordoost-Fryslân worden duurzame landbouw gerelateerde vraagstukken, zoals globalisering, klimaatverandering, verzilting en de versterking van natuur, landschap en biodiversiteit aangepakt. Hiervoor werken de samenwerkingspartners van het Fjildlab aan innovatieve oplossingen en nieuwe businessmodellen voor de agrarische sector. Hiervoor worden binnen de volgende thema’s innovatieprojecten ontwikkeld.
Natuur, landschap en biodiversiteit
Natuur, biodiversiteit, landschap en recreatieve sector inzetten voor nieuwe producten en diensten bijvoorbeeld: verdienmodellen voor stimuleren van biodiversiteit, streekproducten en activiteiten die passen in deze regio.
Bodem
Gezonde bodem: als basis voor de circulaire economie bijvoorbeeld: productie en toepassing van Bokashi en het benutten van mest om bodemleven te stimuleren.
Water en landbouw
Verwaarden van blauwe en groene ecosysteemdiensten bijvoorbeeld: onderzoek naar nieuwe teelten en benutten van producten afkomstig van deze teelten.
Duurzame energie
Regionaal geproduceerde en afgezette duurzame energie bijvoorbeeld: boeren en burgers verbinden bij het plaatsen van zonnepanelen en kleine windmolens, kijken naar mogelijkheden van energieopslag, de zoektocht naar een regionaal passende energiesubsidie en verdienmodellen.
Mest
Regionale verwerking van mest bijvoorbeeld: nieuwe toepassingen voor mest zoals T-shirts uit runderdrijfmest en zoeken naar cross over mogelijkheden.
Voer
Reststromen verwaarden door bijvoorbeeld het sluiten van de eiwit- en mineralenbehoefte.
Mitigatie en adaptatie aan verzilting
Zilte producten en diensten ontwikkelen bijvoorbeeld: onderzoek naar mitigatie van verzilting door slimmer benutten van water en inzetten op teelt en marktontwikkeling van zilte gewassen en de ontwikkeling van een regionaal kennis- en expertisecentrum Verzilting.
Open structuur Fjildlab
Binnen Fjildlab zijn al veel van de relevante agrarische netwerken betrokken, inclusief Agrarisch Collectief Waadrâne en vereniging Noardlike Fryske Wâlden die in totaal meer dan 1.000 agrarische ondernemers in zowel de veeteelt en akkerbouw actief vertegenwoordigen, MKB bedrijven (via o.a. Ondernemers Federatie Noordoost-Friesland) en het Kennis- en Innovatie Huis (KEI). Hiernaast zijn de gemeenten Noardeast-Fryslân, Tytsjerksteradiel, Achtkarspelen, Dantumadiel (verenigd in ANNO), Wetterskip Fryslân, Provincie Fryslân en verschillende kennisinstituten zoals SPNA, Hogeschool Van Hall Larenstein, NHL-Stenden, Nordwin, Rijksuniversiteit Groningen en Wageningen Universiteit aangesloten.
Samenwerken en meer informatie
Het Fjildlab staat open voor meer deelnemers uit de regio om samen projecten op te pakken ook binnen de gemeenten Smallingerland en Waadhoeke. Ziet u kansen om samen te werken of wilt u meer informatie? Neem contact op met Durk Durksz, projectleider Fjildlab: durk.durksz@fjildlab.nl of tel. 06 – 224 528 55 of kijk op www.fjildlab.nl.
Regio Deal Noordoost-Friesland
De Regio Deal heeft inhoudelijk betrekking op innovatie in de vier sterkste sectoren van de regio: agrofood, metaaltechniek, bouwnijverheid en toerisme & recreatie. Noordoost-Fryslân heeft de ambitie om het Bruto Regionaal Product met € 400 miljoen in 2025 te laten stijgen door in te zetten op innovatie en ondernemerschap, een leven lang leren en partnerschap.
Om de ambitie voor agrofood te kunnen realiseren, werken overheden, instellingen en ondernemers samen binnen het Fjildlab. Fjildlab werkt met een begroting van 16 miljoen euro voor de komende vijf jaar. Naast de bijdrage van het Rijk zorgen ook de provincie Fryslân, de gemeenten Tytsjerksteradiel, Noardeast-Fryslân, Achtkarspelen en Dantumadiel, het onderwijs en het bedrijfsleven voor cofinanciering. Vooralsnog wordt gewerkt op basis van een voorfinanciering van Wageningen Universiteit, Agrarisch Collectief Waadrâne, vereniging Noardlike Fryske Wâlden en Hogeschool Van Hall Larenstein.
Initiatiefnemers Fjildlab
Het Fjildlab Noordoost-Fryslân is een initiatief van Agrarisch Collectief Waadrâne, de vereniging Noardlike Fryske Wâlden, Hogeschool Van Hall Larenstein, Ondernemers Federatie Noordoost-Friesland en Netwerk Noordoost (ANNO). Kijk voor meer informatie op www.fjildlab.nl.
Lees ook:
– Het artikel Perspectief duurzame landbouw – Nieuwsblad Noordoost Friesland 3 december 2019
– Het artikel Fjildlab T-shirts uit mest en papier – Leeuwarder Courant 30 november 2019
Het Fjildlab Noordoost-Fryslân is een initiatief van